Những ngày tháng 12, nhìn lại một năm dài với bao biến động, hẳn không ít người cảm thán “2020 như một tiếng thở dài!”. Nhưng sẽ có những người tìm thấy trong nguy biến ẩn tàng cơ hội, và chọn một thái độ tích cực để bước tiếp – không chỉ bước một mình mà đi cùng nhau. Mai Lan Lê là một người như thế!
Xinh đẹp không khác gì một minh tinh, mạnh mẽ đúng nghĩa một nữ cường nhân, sắc sảo trong vai trò Giám đốc Phát triển kinh doanh và Hệ thống của M.O.I Cosmetics, thành công – hẳn nhiên rồi! Đó là những gì hầu hết mọi người đều biết về Mai Lan, nhưng chưa phải là tất cả.
Với mong muốn gặp gỡ một nhân vật tràn đầy năng lượng tươi mới và lan tỏa cảm hứng tích cực, như một ngày nắng đẹp giữa khoảng thời gian yên ắng này, chúng tôi đã gõ cửa nhà Mai Lan, cùng cô chia sẻ về sự khởi sắc trong ngành kinh doanh trực tuyến và cơ hội vực dậy trong năm 2021 dành cho những ai thức thời nắm bắt.
Kinh doanh online đã vượt khỏi khuôn khổ “việc làm thêm ngoài giờ”
Chào Mai Lan, chị có thể chia sẻ nhận định của mình về hiện trạng của ngành kinh doanh online tại Việt Nam nói riêng và thế giới nói chung?
Mai Lan Lê: Thế giới đã đi trước chúng ta hơn 20 năm trong việc phát triển nền tảng thương mại điện tử. 5 năm trở lại đây, ngành kinh doanh online được hỗ trợ rất nhiều nhờ sự bùng nổ của công nghệ. Đặc biệt, mạng xã hội Facebook đã thay đổi nhiều thuật toán, thêm các nền tảng ứng dụng mua hàng, ví thanh toán điện tử, logistics… Nhờ thế mà việc kinh doanh trực tuyến và thương mại điện tử dành cho các cá nhân hay cơ sở kinh doanh nhỏ được thuận lợi hơn trước.
Như bạn thấy đó, giờ đây mọi thứ đều được chuyển đổi số hóa và thói quen của chúng ta cũng thay đổi theo.
Kinh doanh online và thương mại điện tử được đánh giá là tương lai của ngành bán lẻ thời hiện đại, nhất là sau một năm thế giới trải qua đại dịch Covid, khiến rất nhiều cửa hàng bán lẻ gần như tê liệt. Theo chị, chúng ta có thể tìm thấy cơ hội nào cho mảng kinh doanh online của M.O.I Comestics, khi khách hàng cũng phải đối mặt với khủng hoảng kinh tế hậu đại dịch?
Mai Lan Lê: Kinh doanh online và thương mại điện tử đang chiếm lĩnh 70 – 80% doanh thu của các công ty trong thời đại số hóa. Khi dịch Covid-19 diễn ra, những công ty có sẵn nền tảng thương mại điện tử không bị ảnh hưởng mà doanh thu còn tăng trưởng hơn, trong khi các cơ sở kinh doanh truyền thống lại lao đao vì trở tay không kịp.
Sau giai đoạn này, tôi thấy nhiều công ty đang chuyển đổi và tập trung vào thương mại điện tử. Vẫn không quá muộn đâu, vì khả năng thích nghi của con người là vô tận, và thói quen mua sắm của chúng ta sẽ dần thay đổi theo sự phát triển của thế giới số hóa.
Ngay từ lúc bắt đầu, M.O.I cosmetics đã lựa chọn kênh phân phối bán hàng online, thương mại điện tử làm chủ lực nên việc kinh doanh không bị ảnh hưởng nhiều. Ngay cả trong mùa dịch, công ty vẫn hoạt động tốt.
Theo chị, phải chăng “bán hàng online” đã bị một số người đánh giá sai lệch và xem nhẹ, làm giảm đi tính tiềm năng của công việc chân chính này?
Mai Lan Lê: Trước kia, tôi cũng có cái nhìn khá đơn giản về những bạn kinh doanh online. Nhưng khi thật sự dấn thân vào công việc , xây dựng một hệ thống kinh doanh online với hàng ngàn account như hiện tại, tôi mới thấy những người kinh doanh trực tuyến chuyên nghiệp gần như đang vận hành một công ty riêng ở tầm trung, không đơn giản mua hàng về rồi bán lại.
Họ có kế hoạch marketing rõ ràng, tìm hiểu, đánh giá thị trường, học và cập nhật kiến thức công nghệ mỗi ngày, vận hành kho vận và giao nhận, có kế toán phụ trách chi thu, nhân viên bán hàng, phụ trách nội dung quảng cáo trên mạng xã hội, websites…
Tôi nói đến đây, bạn có thể hình dung một phần công việc của những người kinh doanh online chân chính không hề đơn giản tí nào. Và bạn có thể choáng váng khi nhìn vào doanh thu hàng tháng của họ từ 100 triệu đến 3 – 4 tỷ đồng là chuyện rất bình thường.
Kinh doanh online hiện nay không còn là việc “làm thêm ngoài giờ” dành cho những người muốn tăng thu nhập nữa, mà đã trở thành một công việc chính thức, nghiêm túc, đòi hỏi sự đầu tư để mang lại quả ngọt cho người “gieo trồng”.
Một nhãn hàng có thể chinh phục Mai Lan vì những lý do nào?
Mai Lan Lê: Với tôi, chất lượng sản phẩm luôn là yếu tố hàng đầu, sau đó là trải nghiệm của khách hàng về chất lượng dịch vụ. Nếu hai điều này đáp ứng tốt, tôi sẽ bị chinh phục và trung thành với nhãn hàng hơn.
Giữa hai nhãn hàng cùng kinh doanh một sản phẩm hoặc dịch vụ, theo chị, yếu tố quan trọng nhất để tạo nên sự khác biệt là gì?
Mai Lan Lê: Nếu bạn đang quan tâm đến sản phẩm nào đó, chỉ cần tìm trên Google sẽ ra hàng trăm nhãn hàng khác nhau. Thật sự bản thân tôi cũng cảm thấy rất khó để lựa chọn trong muôn ngàn nhãn hàng.
Người ta hay nói yêu từ cái nhìn đầu tiên, nên với tôi sản phẩm phải bắt mắt, thông điệp rõ ràng, sau đó tôi sẽ tham khảo “review” của những khách hàng trước.
Có câu: “Chọn công việc mình yêu thích thì cả đời sẽ không làm việc ngày nào”. Đối với Mai Lan, làm sao để nhận ra đây là công việc mình yêu thích?
Mai Lan Lê: Trước khi bắt tay vào làm việc gì đó, tôi thường hỏi mình “WHY – TẠI SAO?”. Khi lý do đủ lớn, bạn sẽ có động lực. Mỗi lần thất bại hay nản chí, bạn sẽ quay lại hỏi tại sao mình bắt đầu và khi đó, bạn thấy yêu công việc của mình hơn.
Yêu người nào đó, cũng có lúc bạn thấy chán chút chút, phải không? Vậy nên, chúng ta cần tạo ra sự phong phú khác biệt nho nhỏ trong công việc hàng ngày để thấy yêu nó hơn.
Chị là mẫu người thích chủ nghĩa xê dịch hay bền vững?
Mai Lan Lê: Tôi thích sự bền vững!
Chị có những dự định nào chưa thực hiện được trong công việc hiện tại hay không?
Mai Lan Lê: Đặc biệt đối với M.O.I Cosmetics, tôi muốn xây dựng một hệ thống phân phối kinh doanh online chuyên nghiệp, tạo ra hệ sinh thái liên kết chuỗi cung ứng tới khách hàng B2B (Business to business, từ doanh nghiệp đến doanh nghiệp) và B2C (Business to customer, từ doanh nghiệp đến khách hàng), cung cấp giải pháp vận hành cho những người kinh doanh online nhỏ nhất, để mọi người có thể dễ dàng bắt tay vào cuộc chơi này.
Ở đâu có Mai Lan, ở đó có tiếng cười rộn ràng và năng lượng tươi mới. Sự tích cực trong suy nghĩ, trong lối sống chính là cách cô truyền cảm hứng đến những người xung quanh mình, từ gia đình, bè bạn đến đồng nghiệp, nhân viên. Khi được hỏi đâu là yếu tố then chốt để trở thành người truyền cảm hứng, Mai Lan đáp: “Yếu tố đầu tiên là câu chuyện thật về những trải nghiệm mà bạn đã đi qua, sau đó là khả năng truyền đạt”.
Để có những trải nghiệm phong phú, cô gái cá tính này không ngại đương đầu với những thử thách, yêu thích sự khám phá và không ngừng học hỏi.
Là thuyền trưởng trên “con tàu kinh doanh”, Mai Lan có thể chia sẻ thêm về cách điều hành của chị để hướng đến mục tiêu lớn nhất là mang về lợi nhuận cho công ty?
Mai Lan Lê: Tôi là người thích học hỏi, tôi luôn tìm kiếm những cơ hội xung quanh để giúp cho công việc tốt hơn. Với tôi, làm bất cứ việc gì cũng cần có kế hoạch cụ thể, luôn lắng nghe, tạo động lực cho nhân viên và có trách nhiệm về những quyết định của mình, lạc quan trong mọi tình huống, luôn đặt lợi ích của tập thể lên trên.
Khi tuyển dụng một nhân viên hay đại lý mới, điều chị quan tâm nhất là gì?
Mai Lan Lê: Điều tôi quan tâm nhất là LÝ DO họ muốn trở thành đại lý. Tại sao họ muốn kinh doanh online? Lý do đủ lớn, lúc đó bạn mới có hành động cụ thể.
Đối với nhân viên bán hàng – tại cửa hàng hay trực tuyến – sự nhiệt tình được xem là một trong những yếu tố “sống còn” để tạo lòng tin nơi khách hàng. Chị có thể chia sẻ cách thức đào tạo nên những nhân viên luôn nhiệt tình với khách hàng?
Mai Lan Lê: Tôi không kiểm soát được cảm xúc của nhân viên khi họ làm việc với khách hàng. Tôi chỉ nói với họ: “Nếu gặp một người khách lớn tuổi, bạn hãy xem đó là bố mẹ mình. Nếu gặp một người trẻ hơn, biết đâu họ sẽ là bác sĩ chữa trị cho bạn trong tương lai. Hãy luôn nhiệt tình với khách hàng vì họ mới chính là người trả lương cho bạn”.
Chị sẽ khuyên nhân viên của mình nâng cao kiến thức bằng cách nào?
Mai Lan Lê: Tôi luôn khuyến khích nhân viên đọc sách liên quan trực tiếp và gián tiếp đến công việc, nghe podcasts, sách audio để tăng khả năng suy luận và trí nhớ. Nếu được thì nên chơi thể thao. Có sức khỏe tốt, bạn mới có thể làm việc hăng say. Bản thân tôi luôn cố gắng tập luyện đều đặn mỗi ngày.
Thành công là tạo ra giá trị cho cộng đồng
Khi hỏi Mai Lan quan niệm về một người thành công, chúng tôi không mấy ngạc nhiên, mà thú vị, với lời đáp gãy gọn của nữ thuyền trưởng: “Thành công là tạo ra giá trị tốt hơn cho cộng đồng”. Cái tầm và cái tâm của người dẫn đầu là như thế! Với Mai Lan, nguyên tắc thành công chính là WIN WIN – CÙNG CHIẾN THẮNG. Không có cá nhân nào bị bỏ lại phía sau trong hành trình mà chị và mọi người cùng gắn kết.
Theo chị, động lực để đi đến thành công của phụ nữ và nam giới có khác nhau hay không? Đâu là động lực hàng đầu của phụ nữ?
Mai Lan Lê: Mong muốn thành công trong công việc và cuộc sống của phụ nữ hay nam giới đều như nhau, chỉ khác là mỗi cá nhân sẽ có những động lực thúc đẩy khác nhau. Có người vì tiền, người muốn được phát triển bản thân, người mong muốn sự ghi nhận của xã hội.
Phụ nữ luôn được xem là phái yếu và có phần lép vế hơn đàn ông, mặc dù sau nhiều thập kỷ đấu tranh cho việc nữ quyền, hiện nay vẫn còn ít nhiều những định kiến về phụ nữ. Chính vì vậy, phụ nữ mong muốn phát triển bản thân, tự chủ cuộc sống và sự công nhận của xã hội cho những đóng góp của mình.
Tôi được biết, hiện tại nữ giới đang nắm giữ khá nhiều vị trí quan trọng trong các công ty, tập đoàn lớn, và họ được đánh giá cao về hiệu suất làm việc tốt hơn nam giới, theo khảo sát của Harvard Business.
Chị cân đối thế nào giữa gia đình, công việc và bản thân? Thứ tự ưu tiên của chị là gì?
Mai Lan Lê: Thứ tự của tôi: Gia đình – Công việc – Cá nhân. Trước đây, tôi là người 100% của công việc, nhưng thật sự điều đó ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống vì thiếu sự cân bằng, đôi khi mất đi sự sáng tạo. Với công việc hiện tại, 90% những người tôi tiếp xúc là các bạn nữ và mẹ bỉm sữa. Một phần nào đó, các bạn cũng tác động đến suy nghĩ của tôi về nhiều khía cạnh khác ngoài công việc ra, nên tôi thấy cân bằng hơn trước nhiều.
Vào những ngày bận rộn nhất trong năm, chị có mang công việc về nhà?
Mai Lan Lê: Lúc chơi, tôi chơi hết mình. Nhưng khi công việc cần giải quyết gấp thì đêm giao thừa tôi vẫn làm việc được. Tôi cảm thấy không thoải mái khi khách hàng hay nhân viên của mình cần sự giúp đỡ, mà mình lại từ chối.
Một số phụ nữ cho biết lý do họ lãng quên việc chăm sóc sức khỏe, nhan sắc là vì “hy sinh thời gian và tiền bạc cho gia đình”. Chị có nghĩ rằng đó là một sự hy sinh sai lầm không? Hoặc giả chị đồng cảm với họ? Có giải pháp khả dĩ nào để truyền cảm hứng làm đẹp và rèn luyện thể chất đến tất cả phụ nữ hay không?
Mai Lan Lê: Mỗi sáng thức dậy, phụ nữ nên đứng trước gương, tự hỏi nếu mỗi ngày tôi nhìn người phụ nữ kém sắc này trong gương, liệu tôi có động lực nữa không? Vào những dịp đặc biệt, được trang điểm, mặc đồ đẹp, bạn có cảm thấy yêu đời và tự tin hơn không? Nếu có thì hãy làm điều đó mỗi ngày. Đừng bao giờ than vãn bạn không có thời gian, chỉ là bạn chưa chú trọng và sắp xếp cho hợp lý.
Nếu bạn không có điều kiện tài chính dư dả, lời khuyên của tôi là tự tập thể dục 30 phút mỗi ngày. Luôn mang theo một thỏi son, quần áo luôn ủi thắng thớm, đầu tóc gọn gàng, sự chỉn chu tươm tất cũng đem lại cho bạn và người đối diện sự tươi mới. Bản thân tôi luôn làm tốt những điều này để lan tỏa cảm hứng chăm sóc bản thân đến người khác. Đó cũng là cách để tôi góp một viên gạch vào việc xây dựng giá trị cộng đồng, cùng nhau đẹp hơn – vui hơn – ổn định cuộc sống hơn.
Vẫn là một câu nói quen thuộc: “Không có phụ nữ xấu, chỉ có phụ nữ không biết làm đẹp”! Phụ nữ có thể hy sinh cho người khác, sao không “hy sinh” chút thời gian cho chính mình? Nếu không thể yêu bản thân, chúng ta không yêu thương được ai nữa cả.
Trải nghiệm mang đến sự trưởng thành đích thực
Chị có thể chia sẻ đôi chút về quan niệm sống của mình?
Tôi cho rằng, cuộc đời là do mình tự quyết định, không có số phận đã định. Trước kia tôi có quan niệm “Đừng chú ý vào những gì người khác nói”, nhưng sau vài lần thất bại, tôi đã suy nghĩ nhiều và đúc kết rằng nên lắng nghe nhiều hơn, sàng lọc thông tin để có những quyết định đúng đắn nhất.
Câu nói Mai Lan tâm đắc nhất là gì?
Mỗi một bước tiến trong cuộc đời, bạn cần phải trở thành một phiên bản khác của chính mình.
Một từ chị dùng để miêu tả bản thân?
Trách nhiệm.
Tài sản phi vật chất lớn nhất trong đời chị là gì?
Năng lượng.
Một ngày lý tưởng của tôi là gặp được những người giỏi hơn mình, giúp được những người kém hơn mình. Đó cũng là cách luân chuyển nguồ năng lượng tích cực từ người này đến người khác.
NIỀM VUI NHỎ, GIÁ TRỊ LỚN
Một vài sở thích cá nhân của Mai Lan: Chơi thể thao, nấu ăn.
Thói quen tốt: Viết lại những suy nghĩ và vấn đề gặp phải ra giấy. Từ đó dần dần giải quyết từng việc một.
Khi chỉ có vài phút để trang điểm vội trước khi ra khỏi nhà, chị sẽ làm thế nào?
Phấn nước M.O.I, má hồng, son – chưa đến 5 phút là xong!
5 món mà mỗi khi ra khỏi nhà, chị nhất định không quên mang theo (trừ ví tiền, điện thoại, chìa khóa xe)?
Son, má hồng, kem chống nắng, mắt kính, vitamin
Trước khi tạm biệt Mai Lan, chúng tôi hỏi chị có bao giờ căng thẳng, khi trông chị lúc nào cũng ngời sức sống thế kia. Mai Lan gật đầu: “Có chứ! Công việc của mình khá bận và cũng có lúc căng thẳng. Để xua tan áp lực, mình sẽ gặp những người bạn mà mình biết họ có thể cho mình lời khuyên hay.
Đó là giải pháp đến từ bên ngoài. Còn tự mình giải quyết, mình sẽ viết hết các vấn đề ra giấy, highlight và giải quyết từng việc theo thứ tự ưu tiên. Cứ nhẹ nhàng từng chút một thôi, rồi tất cả sẽ ổn!”.
Đúng vậy, tất cả rồi sẽ ổn, chỉ cần chúng ta giữ cho ngọn lửa năng lượng bên trong mình luôn cháy, như cách nàng giám đốc Mai Lan Lê đã “chia lửa” cho những người xung quanh cô, bạn nhỉ!
Đường Thiên Khuê (ghi theo lời kể của nhân vật)